Το Horror σαν είδος μετράει περισσότερα από 100 χρόνια ιστορίας στον κινηματογράφο. Από τις αρχές του περασμένου αιώνα, πολλοί κινηματογραφιστές έσπευσαν να αποτυπώσουν τον τρόμο στις ταινίες τους, με κάποιες από αυτές να χρονολογούνται μάλιστα και πριν το 1900.
Από τις πρώτες απόπειρες του Ζωρζ Μελιές, την μεταπολεμική περίοδο και τον Χίτσκοκ, τα κλασικά αριστουργήματα όπως το Μωρό της Ρόζμαρι και τον Εξορκιστή, τις “slasherιες” των 70s και των 80s και τα horror-franchise των 00s, το είδος δεν έχει σταματήσει να εξελίσσεται, ανάλογα με την εποχή και τις ανάγκες του εκάστοτε κοινού.
Από τις αρχές του 21ου αιώνα ωστόσο, υπήρχε μια αίσθηση πλήξης και επανάληψης και ακόμη και αν δεν φαινόταν στα ταμεία, οι εμπορικότερες ταινίες τρόμου παραμένουν στάσιμες, με ελάχιστες εξαιρέσεις αλλά ως επί το πλείστων, ξαναζεσταμένο φαγητό, ενωμένα σύμπαντα και αμέτρητα sequel.
Οι ταινίες τρόμου, “μπαίνανε στο ράφι” και η ακαδημία απέφευγε την συμμετοχή τους στον “εκλεπτυσμένο” κινηματογραφικό χάρτη όπως ο διάολος το λιβάνι.
Όλα αυτά μέχρι να έρθουν στο προσκήνιο εταιρείες διανομής όπως οι A24 και η Blumhouse, οι οποίες εμπιστεύτηκαν νέους δημιουργούς για να αναπτύξουν τις ιδέες τους και να αλλάξουν για τα καλά το ύφος των ταινιών του είδους με τον καλύτερο τρόπο.
Ξαφνικά, τα jumpscares έγιναν ο μπαμπούλας, τα στοιχειωμένα σπίτια και οι θόρυβοι το βράδυ είναι για υποδεέστερους και η αποκλειστική παρουσία μη διάσημων ηθοποιών δεν αποτελεί μονόδρομο, μιας που όλο και πιο μεγάλοι star του Hollywood κάνουν την “θητεία” τους στον χώρο.
Η “κατάρα” των horror-franchise και των reboot είναι ακόμη πιο έντονο φαινόμενο τα τελευταία χρόνια αλλά ταυτόχρονα έχουμε μια αίσθηση φρεσκάδας και αναγέννησης, με πρωτότυπα concept. αλλαγή νοοτροπίας, υπαρξιακό τρόμο και έμφαση στην μουσική και την ανατριχιαστική φωτογραφία.
H μετάδοση του τρόμου είναι το βασικό στοιχείο που ζητάει ο κόσμος αλλά γιατί να μείνουμε μόνο σε αυτό όταν μαζί με τον τρόμο μια ταινία μπορει να σε κάνει να σκεφτείς, να αποδομήσεις, να δώσεις μια δεύτερη και τρίτη ανάγνωση σε αυτά που εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια σου;
Παρακάτω θα δείτε 5 ταινίες τρόμου που κατά την γνώμη μου κατάφεραν να αλλάξουν σελίδα στο genre αποδεικνύοντας πως δεν χρειάζεται μεγάλα μπάτζετ και οπτικές υπερβολές για να φτάσεις στην επιτυχία.
HEREDITARY (2018)
Του Ari Aster
Υπόθεση: Όταν η γηραιά κ. Γκράχαμ πεθαίνει, η κόρη της Άνι ανακαλύπτει μια σειρά από τρομακτικά μυστικά για το οικογενειακό παρελθόν της.
Μακάρι όλοι οι νέοι καλλιτέχνες να κάνουν τόσο εκκωφαντικό θόρυβο στο ντεμπούτο τους, όσο έκανε ο Ari Aster εδώ πέρα. Το Hereditary υφολογικά μπορεί να μην φαίνεται κάτι καινούργιο ή ριζοσπαστικό, αλλά αρκούν μόνο μερικά λεπτά προβολής για να καταλάβεις ότι θα δεις κάτι πραγματικά υποβλητικό.
Τα πάντα στο φιλμ του Aster είναι ανατριχιαστικά, πολύ πριν έρθει ο πραγματικός τρόμος του σεναρίου. Από την ηλεκτρισμένη Toni Collette (Από τις μεγαλύτερα αδικίες των τελευταίων ετών το ότι δεν τις δόθηκε έστω υποψηφιότητα από την ακαδημία) και την νεαρή αποκάλυψη που ακούει στο όνομα Milly Shapiro, μέχρι την ασύλληπτα ατμοσφαιρική και απλοϊκή to the point μουσική υπόκρουση και την σπαρακτική ερμηνεία του Alex Wolff.
Το γκροτέσκο φινάλε είναι αρκετά φιλόδοξο, πράγμα που ξέρει και ο ίδιος ο Aster αλλά εντάξει, ακόμη και αν φαντάζει υπερβολικό ο νεαρός σκηνοθέτης έχει κερδίσει τόσο πολύ τον θεατή μέχρι τα τελευταία λεπτά, που ακόμη και αν αυτό σε αποξενώσει (και πάλι αυτό είναι αμφιλεγόμενο), δεν έχει αναιρεθεί τίποτα από όσα προηγήθηκαν. Μια από τις καλύτερες ταινίες horror όλων των εποχών και εννοείτε ένα μοναδικό instant classic.
THE WITCH (2015)
Του Robert Eggers
Υπόθεση: Στην Νέα Αγγλία του 1630, μια οικογένεια χριστιανών εξορίζεται από την πουριτανική κοινότητα όπου διέμενε, και εγκαθίσταται σε ένα σπίτι στο δάσος.
Εκεί, η εξαφάνιση του μικρότερου μέλους της οικογένειας δίνει το έναυσμα για μια σειρά από γεγονότα που διαταράσσουν τις ισορροπίες ανάμεσα στην οικογένεια, φέρνουν μυστικά στο προσκήνιο και θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Robert Eggers (ναι, αυτός και ο Aster είναι μάλλον “παιδιά” θαύματα) είναι ένα από τα πιο αξιόλογα φιλμ τρόμου των τελευταίων ετών, εύστοχα μικρό σε διάρκεια για να μην κουράσει, εξαιρετικά καλοφτιαγμένο και ατμοσφαιρικό και πάνω από όλα γεμάτο στιγμές τρόμου και σκηνικά έτοιμα να γίνουν κατευθείαν κλασικά μέσα στην μυθολογία του είδους.
Hate it or love it, το The Witch σε καμία περίπτωση δεν περνάει αδιάφορο.
GET OUT (2017)
Του Jordan Peele
Υπόθεση: Ο Αφροαμερικανός Κρις συνοδεύει τη λευκή κοπέλα του Ρόουζ σε ένασαββατοκύριακο γνωριμίας με τους γονείς της, στο πατρικό τους σπίτι. Το ταξίδι αναψυχής δεν θα αργήσει να μετατραπεί σε εφιάλτη…
Το Get Out είναι η πρώτη σκηνοθετική απόπειρα του κωμικού, Jordan Peele (Ακόμη ένα σκηνοθετικό ντεμπούτο που αποδείχθηκε αριστούργημα, ναι υπάρχει ένα μοτίβο σε αυτό το top 5.). Το σενάριο της ταινίας είναι απλά υπέροχο. Μια ταινία που λειτουργεί σχεδόν αλληγορικά αλλά ταυτόχρονα αγκαλιάζει άφοβα το είδος της, μιας που λειτουργεί και σαν ένα απλοϊκό θρίλερ, για όποιον δεν ενδιαφέρεται για δεύτερα και τρίτα επίπεδα πέραν του προφανούς.
Εξαιρετικό γράψιμο, εξαιρετική σκηνοθεσία και ακόμη πιο εξαιρετική η επιλογή του Jordan Peeleγια τον ρόλο του πρωταγωνιστή. Ο Daniel Kaluyaa που είχε συστηθεί στο ευρύ κοινό σε ένα επεισόδιο του Black Mirror, εδώ πέρα έδωσε ρέστα και μπορεί να πει κανείς πως είναι ο βασικός λόγος που δουλεύει το βασικό twist της ταινίας, τουλάχιστον στον βαθμό που το καταφέρνει.
THE INVISIBLE MAN (2020)
Του Leigh Whannell
Υπόθεση: Η Σεσίλια είναι μια κακοποιημένη γυναίκα, παγιδευμένη σε μια βάναυση σχέση από την οποία καταφέρνει να δραπετεύσει. Καταφεύγει στο σπίτι ενός γνωστού της αστυνομικού και λίγο αργότερα μαθαίνει πως ο βάναυσος εραστή της έχει αυτοκτονήσει. Αλλά εκείνος, πρωτοπόρος επιστήμονας στην οπτική, της επιφυλάσσει μια δυσάρεστη έκπληξη. Ο Leigh Whannell πήρε ένα θρίλερ κατηγορίας «ξαναζεσταμένο φαι», γεμάτο με υπερβολές και σεναριακά ατοπήματα και το έκανε να λειτουργήσει καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη δουλειά του μέχρι τώρα.
Αυτό το πέτυχε για δύο λόγους. Ο πρώτος λέγεται Elisabeth Moss φυσικά, η βραβευμένη με Emmy ηθοποιός παίρνει την ταινία στις πλάτες της και παραδίδει μια ερμηνεία πολύ ανώτερη από αυτήν της μέσης πρωταγωνίστριας σε θρίλερ μυστηρίου.
Ο δεύτερος λόγος είναι η διάρκεια. Μπορεί οι 2 ώρες και 4 λεπτά που αναγράφονται στην ετικέτα να φαντάζουν υπερβολικά πολλές δεδομένου του υλικού και του ύφους της ταινίας, αλλά εκεί είναι και το βασικό στοίχημα που κερδίζει ο Whannell.
Τίποτα δεν γίνεται βιαστικά και στο πόδι, η πλοκή εκτυλίσσεται με αργούς αλλά ποτέ υποτονικούς ρυθμούς και η αγωνία αλλά και ο τρόμος υπονοούνται συνεχώς, σε κάθε καρέ και σε κάθε σκηνή, ειδικότερα όταν βρίσκεται η Moss σε πρώτο πλάνο. Το Invisible Man είναι ένα εξαιρετικό δείγμα του είδους και σίγουρα είναι πολύ ανώτερο από όσα μας είχε υποσχεθεί από τα «spoiler ιστικα» trailer του.Plus ότι έχει μερικά από τα καλύτερα jumpscares που έχουμε δει.
CLIMAX (2018)
Του Gaspar Noe
Υπόθεση: Μια απομονωμένη στην ύπαιθρο χορευτική ομάδα ολοκληρώνει την πρόβα της, αλλά το αυτοσχέδιο πάρτι που ακολουθεί εκτρέπεται επικίνδυνα καθώς κάποιος ρίχνει LSD στα ποτά.
Η πλοκή είναι όσο πιο απλοϊκή γίνεται, χωρίζοντας την ταινία σε δύο μέρη. Στο πρώτο μισό βλέπουμε ένα τσούρμο από χορευτές να “παρτάρουν”, να φλερτάρουν, να χορεύουν και γενικότερα να φέρονται ανθρώπινα θα έλεγε κανείς.
Το δεύτερο μέρος όμως είναι μια συνεχής κατάβαση στην κόλαση και η φαινομενικά ανθρώπινη συμπεριφορά των μελών αυτής της χορευτική ομάδας φεύγει από το παράθυρο για να πάρει την θέση της το ζωώδες ένστικτο, που αποδεικνύεται πως καραδοκεί και περιμένει τις κατάλληλες συνθήκες για να εκδηλωθεί.
Ο Gaspar Noe έχει κάνει αρκετά αξιόλογες δουλειές μέχρι τώρα (βλέπε Enter The Void) αλλά εδώ πέρα το τερμάτισε. Το Climax έχει τα tags του horror αλλά είναι περισσότερο ταινία φρίκης. Μια ιδιαίτερα γοητευτική κινηματογραφική εμπειρία για γερά στομάχια.
