υπογράφει η μαρια ζωγραφου
Κάθε φορά που εκλέγεται μία νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα, έρχεται στο τραπέζι η ένταξη του μαθήματος της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία.
Μπορεί μεν να υπάρχει ένα κεφάλαιο στο βιβλίο της φυσικής της ΣΤ΄Δημοτικού και στα βιβλία βιολογίας της Α΄Γυμνασίου και Α΄ Λυκείου, ωστόσο δεν είναι αρκετό ένα μόνο κεφάλαιο, για να λύσει όλες τις απορίες συνάμα αγοριών και κοριτσιών. Παρά τις έντονες προσπάθειες και τη θετική στάση μαθητών αλλά και γονιών να ενταχθεί το συγκεκριμένο μάθημα, πάντα εμφανίζεται ο ίδιος παράγοντας για να βάλει φρένο σε αυτή την απόφαση και δεν είναι άλλος από την Εκκλησία.
57 χρόνια στο περίμενε
Ήταν το 1964, που ο τότε γενικός γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας, Ευάγγελος Παπανούτσος, δήλωσε ότι θα μπει άμεσα στις ελληνικές σχολικές αίθουσες το μάθημα Σεξουαλικής Αγωγής. Η προσέγγιση ξεκινά δειλά το 1977, με την Ελληνική Εταιρία Παιδικής και Νεανικής Γυναικολογίας και την Εταιρία Οικογενειακού Προγραμματισμού να οργανώνουν ενημερώσεις με θέμα τη σεξουαλική αγωγή.
Το 1992, μπαίνει στη θεματολογία της σχολικής δραστηριότητας της αγωγής υγείας για τα σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με την πρόληψη του AIDS, καθώς ήρθε στο φως μία έρευνα, πως βασικές πηγές πληροφόρησης για τους νέους – όσον αφορά την υγεία και το AIDS – προσφέρονται σε βαθμό υπερπροσφοράς από τα ΜΜΕ και την τηλεόραση και πως η δευτεροβάθμια εκπαίδευση δεν προσφέρει κανενός είδους πληροφόρηση για τη σεξουαλικότητα και το AIDS. Το 1995, τοποθετήθηκαν 13 υπεύθυνοι αγωγής υγείας σε ισάριθμους νομούς της χώρας, ως στόχο τη δυνατότητα εκπόνησης προγραμμάτων σεξουαλικής αγωγής υγείας, στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Το 2001, ανέλαβαν ο Ζήσης Παπαθανασίου, πρόεδρος του Ελληνικού Σεξολογικού Ινστιτούτου και γυναικολόγος, και ο ψυχίατρος Κώστας Κοτζαμάνης, να γράψουν και να εκδώσουν το βιβλίο που θα γινόταν διδακτικό υλικό για τη σεξουαλική εκπαίδευση. Γράφτηκε, εκδόθηκε, παραδόθηκε στο υπουργείο Παιδείας έτοιμο, αλλά τα βιβλία δεν έφτασαν ποτέ στις τάξεις. Είχε τίτλο “Σεξουαλική αγωγή – Διαφυλικές σχέσεις” και θα διδασκόταν στο λύκειο. Μάλιστα, τους αφόρισε ο Σύνδεσμος Κληρικών Ελλάδας.
Τι γίνεται στο εξωτερικό
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χωριστεί σε δύο “ομάδες”. Στις χώρες που έχουν τη σεξουαλική αγωγή στα υποχρεωτικά μαθήματα και στις άλλες χώρες που δε δίνεται ιδιαίτερη σημασία στο μάθημα αυτό, εξαιτίας των αντιδράσεων της Εκκλησίας. Στην πρώτη κατηγορία, η Εκκλησία δε λειτουργεί ως εμπόδιο. Πρωτοπόρες ήταν η Ελβετία και η Σουηδία, που ενέταξαν τη σεξουαλική αγωγή στο σχολείο από τη δεκαετία του 1950. Ακολούθησε η Γερμανία το 1968 και η Γαλλία, η Αυστρία, η Δανία και η Φιλανδία τη δεκαετία του 1970 και η Ολλανδία το 1980. Στις περισσότερες από αυτές τις χώρες, η εκπαίδευση ξεκινάει από το Δημοτικό, ενώ στη Φιλανδία και την Ολλανδία από το νηπιαγωγείο.
Η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Ιταλία και η Λιθουανία ανήκουν στις χώρες που η σεξουαλική αγωγή δεν είναι υποχρεωτική στα σχολεία. Η Λιθουανία, μάλιστα, βρίσκεται πολύ πίσω σε αυτό το θέμα κι έχει κατακριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην Ιταλία μεγάλο πρόβλημα δημιουργεί η Καθολική Εκκλησία και το Βατικανό, που έχει λόγο στις πολιτικές αποφάσεις, μέσω του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος.
Στις ΗΠΑ, το μάθημα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης διδάσκεται από το Δημοτικό, ενώ όσο περνάει ο καιρός, γίνονται προσπάθειες να ενταχθεί πλέον και στην ύλη του Νηπιαγωγείου (προφανώς με κατάλληλη προσαρμογή για τα παιδιά). Βέβαια, η πολιτική αυτή διαφέρει από Πολιτεία σε Πολιτεία. Επιπλέον, η σεξουαλική αγωγή δεν εμφανίζεται μόνο στην Ευρώπη και την Αμερική, αλλά και σε αφρικανικές και ασιατικές χώρες.
Οι “δικαιολογίες” της Εκκλησίας
Όπως διαπιστώθηκε στις παραπάνω παραγράφους, η Εκκλησία, σε ορισμένες περιπτώσεις, αντιδρά σθεναρά για την ένταξη της σεξουαλικής αγωγής στην εκπαίδευση. Το επιχείρημα που χρησιμοποιούν πιο πολύ είναι ότι η σεξουαλική αγωγή θα δημιουργήσει στα παιδιά άγχος. Άγχος που μπορεί να μεταλλαχτεί σε περιέργεια και που θα στρέψει τα παιδιά στην πρώιμη σεξουαλική επαφή. Μάλιστα, η Ορθόδοξη Εκκλησία διαθέτει έναν κώδικα, ο οποίος λέει ότι οι προγαμιαίες σχέσεις συνιστούν το αδίκημα της πορνείας και ο άνδρας ή η γυναίκα που θα υποπέσει τιμωρείται με αφορισμό από εφτά μέχρι εννέα χρόνια. Επίσης, χρησιμοποιούν παραδείγματα εξωτερικού, που παρόλο που διδάσκεται η σεξουαλική αγωγή, ανήλικες δεν προφυλάχτηκαν σωστά και έμειναν έγκυες από άφαντους πατεράδες.
Γενικότερα, οι αρμόδιοι πίστευαν πως η ελληνική κοινωνία δεν ήταν έτοιμη να δεχτεί κάτι τέτοιο. Αν δημιουργούνταν πρόβλημα με ένα ή δύο παιδιά ή γονείς, μπορεί να είχε τα αντίθετα αποτελέσματα. Αυτό από τη μία ισχύει, καθώς εδώ στην Ελλάδα, τα παιδιά δεν έχουν μάθει να ξεχωρίζουν την πλάκα από την κοροϊδία και σε περίπτωση που ένας μαθητής κάνει μία κάπως πιο εναλλακτική ερώτηση για τα ελληνικά δεδομένα πιθανότατα να έπεφτε θύμα ατελείωτου σχολιασμού. Εδώ όταν ένα παιδί δεν τα καταφέρνει ιδιαίτερα με τη γυμναστική γίνεται αφορμή χλευασμού, ωστόσο το bullying είναι άλλο θέμα.
Τα αποτελέσματα λόγω απουσίας του μαθήματος
Οι έρευνες, όμως, αποδεικνύουν τα αντίθετα από τα λεγόμενα της Εκκλησίας. Συγκεκριμένα, όσο η σεξουαλική αγωγή δε διδάσκεται στα σχολεία, τόσο αυξάνονται οι επικίνδυνες συμπεριφορές σε σχέση με το σεξ και οι έφηβοι επιθυμούν να ξεκινήσουν νωρίτερα το ολοκληρωμένο σεξ. Επιπλέον, μαθητές – κυρίως αγόρια – που δεν έχουν διδαχθεί κάποιο πρόγραμμα διαπαιδαγώγησης για το σεξ δε δίνουν ιδιαίτερη σημασία στο να χρησιμοποιήσουν αντισυλληπτικές μεθόδους, σε σύγκριση με εκείνα που έχουν ενημερωθεί σωστά.
Αυτές οι κινήσεις, προφανώς και οδηγούν σε μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη ή ανίχνευση κάποιου σεξουαλικώς μεταδιδόμενου νοσήματος σε νεαρή ηλικία. Δεν είναι τυχαίο που στην Ολλανδία – που όπως είδαμε παραπάνω, η εκπαίδευση ξεκινάει από το νηπιαγωγείο – οι δείκτες των αμβλώσεων, αλλά και των πασχόντων από αφροδίσια νοσήματα, είναι εξαιρετικά χαμηλοί.
Μπορεί – όπως είπαμε και στην αρχή – να γίνεται μια μικρή αναφορά για το σεξ στο σχολείο, ωστόσο στις σελίδες των βιβλίων δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και η ομοφυλοφιλία είναι άφαντη. Βέβαια, στο βιβλίο που αφορίστηκε, θα υπήρχαν αυτές οι ενότητες, όπως και πολλές άλλες. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση δεν έχει μόνο στόχο να μάθει στους μαθητές πως γίνονται τα παιδιά, αλλά να βοηθήσει τους εφήβους να γνωρίσουν και να αγαπήσουν το σώμα τους, χωρίς στερεότυπα και πρότυπα που συνηθίζουν να βλέπουν στην τηλεόραση και στον υπολογιστή.